Το τενεκεδένιο ταμπούρλο του Γκύτερ Γκρας είναι ένα από τα πιο πολυζητημένα βιβλία των τελευταίων χρόνων. Η επανέκδοση του από τις εκδόσεις Πατάκη θα ενθουσιάσει όλους τους αναγνώστες που το έψαχναν διακαώς.
Υπόθεση του βιβλίου το τενεκεδένιο ταμπόυρλο
O Όσκαρ Ματσεράτ, τρόφιµος ψυχιατρείου, ανακαλεί την πολυτάραχη ζωή του που ταυτίζεται µε την πορεία της Γερµανίας προς το χάος στο πρώτο µισό του εικοστού αιώνα.
Ως παιδί είναι χαρισµατικός· διαθέτει νοηµοσύνη ασύµβατη µε την ηλικία του και µια φωνή που θρυµµατίζει το γυαλί. Στα τρίτα του γενέθλια, τη µέρα ακριβώς που αποκτά το πρώτο του τύµπανο, αποφασίζει, ως αντίδραση στην απανθρωπιά και στην αθλιότητα του κόσµου, να βάλει οριστικά φρένο στη σωµατική του ανάπτυξη πέφτοντας από τις σκάλες και να σταµατήσει έτσι να µεγαλώνει. Σχεδόν τριάντα χρονών και έγκλειστος πια, ο νάνος Όσκαρ χρησιµοποιεί το τύµπανό του ως µέσο έκφρασης προκειµένου να ειρωνευτεί τις µεσοαστικές αντιλήψεις της οικογένειάς του και της κοινωνίας, να ανασκαλέψει το οδυνηρό παρελθόν της χιτλερικής περιόδου και να στηλιτεύσει τις φρικαλεότητες του ναζισµού.
Όταν πρωτοκυκλοφόρησε, το φθινόπωρο του 1959, το «Τενεκεδένιο ταµπούρλο» δίχασε το αναγνωστικό κοινό και προκάλεσε την οργή της Καθολικής Εκκλησίας. Είκοσι χρόνια αργότερα µεταφέρθηκε στον κινηµατογράφο σε σκηνοθεσία Φόλκερ Σλέντορφ• η ταινία απέσπασε τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες το 1979 και το 1980 τιµήθηκε µε το Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας. Το 1999 ο Γκύντερ Γκρας τιµήθηκε µε το Νόµπελ Λογοτεχνίας. Στο σκεπτικό βράβευσής του η επιτροπή αναφέρει: «Ο Γκρας στο “Τενεκεδένιο ταµπούρλο” έρχεται αντιµέτωπος µε το τεράστιο έργο της ανασκόπησης της σύγχρονης ιστορίας, ανακαλώντας τους αποκηρυγµένους και τους ξεχασµένους: τα θύματα, τους ηττημένους και τα ψέματα που οι άνθρωποι ήθελαν να ξεχάσουν επειδή ακριβώς είχαν κάποτε πιστέψει σ’ αυτά».
Γιατί πρέπει να διαβάσετε το τενεκεδένιο ταμπούρλο
Όταν ένα βιβλίο διχάζει τόσο πολύ την κοινή γνώμη, έχει πολλά να δώσει στην δύναμη της έκφρασης και της σκέψης. Και μόνο το ότι “Το τενεκεδένιο ταμπούρλο” το έψαχναν διακαώς χιλιάδες αναγνώστες όσο ήταν εξαντλημένη έκδοση λέει πολλά. Πριν να εκδοθεί και πάλι από τις εκδόσεις Πατάκη, το βιβλίο κόστιζε σαν εξαντλημένο 100 ευρώ ελάχιστη τιμή από ιδιώτη που το πουλούσε σε πλατφόρμα μεταπώλησης βιβλίων. Οπότε τρέξτε να το πάρετε πριν εξαντληθεί για άλλη μια φορά.
Ο Γκύντερ Γκρας γεννήθηκε το 1927 στην ελεύθερη πόλη του Ντάντσιχ, το σημερινό Γκντανσκ της Πολωνίας, από πατέρα Γερμανό και μητέρα Πολωνέζα. Για να ξεφύγει από τα ασφυκτικά πλαίσια της “καθολικής μικροαστικής οικογένειάς του”, όπως είχε πει ο ίδιος, προσελήφθη στα 15 του χρόνια στην Κρατική Υπηρεσία Εργασίας και δύο χρόνια αργότερα, τον Νοέμβριο του 1944, κατατάχθηκε στα διαβόητα Waffen SS, όπως εξομολογήθηκε στην αυτοβιογραφία του. Τον Μάρτιο του 1945, υπηρετώντας στη 10η Μεραρχία των Panzer SS, ο Γκρας τραυματίστηκε και αιχμαλωτίστηκε από τους Αμερικανούς. Μετά τον πόλεμο έκανε διάφορες δουλειές, από ανθρακωρύχος ως λιθοξόος. Φοίτησε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Ντύσελντορφ και στο Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών του Βερολίνου, όπου σπούδασε γλυπτική και γραφιστική και έζησε λίγα χρόνια στο Παρίσι ερχόμενος σε επαφή με λογοτεχνικούς κύκλους. Το 1956 ο Γκρας έκανε την πρώτη λογοτεχνική του εμφάνιση με μια συλλογή ποιημάτων. Μετά τον πόλεμο δραστηριοποιήθηκε στο πλαίσιο της “Ομάδας 47” -μαζί με τον Χανς Μάγκνους Εντσενσμπέργκερ, τον Μάρτιν Βάλζερ, τον Ζίγκφριντ Λεντς, την Ίνγκεμπορ Μπάχμαν, κ.ά.- μια ομάδα διανοούμενων που κοινό χαρακτηριστικό τους ήταν το πρόβλημα της συλλογικής συνείδησης στη μεταναζιστική Γερμανία. Απέκτησε παγκόσμια φήμη με την “Τριλογία του Ντάντσιχ”: “Το τενεκεδένιο ταμπούρλο” (1959, μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Φόλκερ Σλέντορφ, είκοσι χρόνια αργότερα), “Γάτα και ποντίκι” (1961), “Σκυλίσια χρόνια” (1963). Ακολούθησαν μεταξύ άλλων “Ο Μπουτ, το ψάρι” (1979), “Δυσοίωνα κοάσματα (1992), “Ένα ευρύ πεδίο” (1995), “Ο αιώνας μου” (1999), “Σαν τον κάβουρα” (2002) και φυσικά η αυτοβιογραφία του “Ξεφλουδίζοντας το κρεμμύδι” (2006). Σε όλη την πορεία του παρέμεινε έντονα πολιτικοποιημένος, υποστηρίζοντας το κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών τη δεκαετία του 1960 (υπήρξε σύμβουλος του Βίλι Μπραντ), φιλειρηνιστής με πύρινα άρθρα στον Τύπο εναντίον των νατοϊκών βομβαρδισμών στη Σερβία και της αμερικανικής εισβολής στο Ιράκ, αλλά και κατά του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, μεταξύ άλλων. Το 1999 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του.
Έφυγε από τη ζωή στις 13 Απριλίου 2015, σε ηλικία 87 ετών.O Γκύτερ Γκρας στο biblionet
